Jak co roku w grudniu, zaczął się sezon na podsumowania roku. Część z nich to oczywiście wizerunkowe wpisy, które mają pokazać jak firmy poradziły sobie z kryzysem, jak się rozwinęły lub dopasowały. Oraz jak świetnym i skutecznym człowiekiem jest autor wpisu. I to jest w porządku, do tego między innymi służą social media.
Czego potrzebujesz
Żeby sprawnie przejść przez przez cały proces, dobrze jest się przygotować. Na początek zgromadź i przejrzyj wstępnie “dane źródłowe” które możesz wykorzystać. Przydatne mogą być między innymi:
- Wszystkie papierowe i elektroniczne kalendarze
- Zapiski w dziennikach, pamiętnikach, jeśli prowadzisz
- Systemy notatek elektronicznych typu Evernote, Google Keep itp.
- Zarchiwizowane listy zadań (papierowe i elektroniczne)
- Wybrane skrzynki mailowe i SMS-y
- Zdjęcia na telefonie lub w chmurze
- Swoje wpisy i zdjęcia w serwisach społecznościowych lub na blogach
- Mapy Google lub urządzenia GPS, które zapisują Twoje lokalizacje
- Wpisy w programach do monitorowania aktywności sportowej (Endomondo, Strava, Google Fit itp.)
- Grupy internetowe i fora, na których działasz
- Zakładki w przeglądarce
Ile czasu powinno zająć podsumowanie roku?
Powyższa lista sugeruje, że proces podsumowania może być bardzo długi i wymagający. Ale nie musi tak być. Możesz wybrać tylko niektóre swoje aktywności i ograniczyć źródła swoich analiz. Poza tym niektóre serwisy internetowe, jak Facebook czy Google tworzą na koniec roku zestawienie Twoich aktywności.
Możesz skorzystać np z Osi czasu Google Maps https://www.google.com/maps/timeline
Podchodząc do tego sensownie, jesteś w stanie przejść przez cały proces nawet w około 2 h, chociaż jeśli doliczymy czas potrzebny na analizy, całość może zająć łącznie kilka godzin rozłożonych na kilka dni.
Osobiście proponuję podzielić cały proces na kilka etapów np.:
- Zgromadzenie materiałów źródłowych
- Wstępna analiza i zaplanowanie kolejnych działań w czasie
- Użycie narzędzi (linia czasu, koło życia), które pomogą ocenić rok z różnych perspektyw
- Udzielenie odpowiedzi na wybrane pytania
- Mentalne domknięcie procesu, co może zająć dodatkowo kilka dni.
Najważniejsze kwestie
Zainspirowany, zacząłem się zastanawiać, jakie elementy mogłoby zawierać podsumowanie, które rzeczywiście jest użyteczne z perspektywy rozwojowej. Podsumowanie, które może stać się trampoliną do kolejnego roku. Wybrałem kilka aspektów, na które, moim zdaniem warto zwrócić uwagę. W tym artykule znajdziesz też inspiracje i linki do innych miejsc w sieci, gdzie znajdziesz więcej informacji.
Na początek subiektywna ocena
Słowo, skojarzenie, sentencja, które najlepiej opisuje ten rok. Np. jeśli określasz ten rok jako „trudny”, „ekscytujący” lub „przełomowy”, sprawdź, co dla Ciebie oznacza każde z tych pojęcie. Co sprawiło, że tak go postrzegasz, ewentualnie, jak chciałbyś go postrzegać.
Patrząc z tej perspektywy sprawdź, jak zmieniłeś się w ciągu całego roku. Kim się stałeś. Jak zmieniły się Twoje myślenie i przekonania. Na pewno wydarzyło się wiele rzeczy. Czy któraś z nich Cię zaskoczyła i zmieniła Twoje podejście?
Projekty
Przyjrzyj się zrealizowanym projektom. Możesz zobaczyć, jakie doświadczenia zdobyłeś podczas tego roku. Możesz spojrzeć wąsko, z perspektywy kwalifikacji, konkretnych umiejętności, wiedzy, Twojej roli w projektach. Patrząc nieco szerzej, przypomnij sobie, które projekty, role i zadania sprawiły Ci szczególną przyjemność i gdzie było „flow”.
Cele – osiągnięte i nieosiągnięte
Spójrz też na cele, których nie udało Ci się zrealizować. To może pokazać Twoje ograniczenia i słabe strony, ale warto przyjrzeć się głębiej. Z pewnością czegoś zabrakło. Być może projekt nie był dla Ciebie wystarczająco ważny, ciekawy? Zbyt małe zaangażowanie, problemy z komunikacją, niedopasowanie do Twoich wartości? Wszystko to może mieć znaczenie.
Relacje z ludźmi
Spójrz na swoje relacje. Z kim dobrze Ci się pracowało i dlaczego. Przypomnij sobie sytuacje i ludzi, którzy wywołali w Tobie silne emocje. Zastanów się nad przyczyną tych emocji. Możesz przyjrzeć się, jakie cechy i zachowania ludzi sprawiają, że z niektórymi pracuje Ci się dobrze a z innymi gorzej. Popatrz też, o co Ty możesz zadbać, co robić, czego unikać lub robić inaczej. Jeśli są ludzie, którym chcesz podziękować, może warto to zrobić przy okazji podsumowania? A może warto też napisać im referencje?
Listy pytań do podsumowania roku
Moje przykładowe pytania w podsumowaniu
Poniżej moja propozycje pytań. Jeśli masz ochotę, dodaj swoje.
- Jakie projekty zrealizowałem lub jakie cele osiągnąłem? Co sprawiało mi w nich największą przyjemność?
- Czego nie udało mi się zrealizować i co mi to pokazało?
- Czy wydarzyły się sytuacje, w których moje wartości zostały wystawione na próbę?
- Jak sobie z tym wszystkimi sytuacjami poradziłem? Czego nowego dowiedziałem się o sobie?
- Z kim współpracowałem i komu mogę być wdzięczny? Jak tę wdzięczność mogę i chcę okazać?
- Jakie moje mocne strony rozwinąłem lub odkryłem u siebie?
- Jakich ograniczeń i słabych stron jestem bardziej świadomy?
- Jakie nowe umiejętności i wiedzę zdobyłem lub rozwinąłem? Gdzie i kiedy mogę je wykorzystać?
- Które z niezrealizowanych projektów i celów chcę dalej realizować?
Oraz dłuższa lista pytań Bartka Popiela
Autor poczytnego bloga “Liczy się wynik” i ekspert produktywności, Bartek Popiel opublikował kilka lat temu listę 75 pytań, które mogą Ci pomóc w podsumowaniu roku. Oto one:
- Co zrealizowałem w tym roku?
- Co poszło zgodnie z planem?
- Jakich rzeczy nie planowałem, ale wydarzyły się w ciągu roku?
- Co planowałem, ale jednak tego nie zrobiłem i dlaczego?
- Czego nie wziąłem pod uwagę?
- Co było źle zaplanowane?
- Czego było w tym roku za mało, a czego za dużo?
- Co powinienem zmienić?
- Jakie kroki muszę podjąć?
- Od czego mogę zacząć?
- Jakie ważne wydarzenia biznesowe i osobiste miały miejsce w tym roku?
- Co konkretnie osiągnąłem?
- Jak dane osiągnięcia wpłynęła na moje życie?
- Co było dla mnie największym sukcesem?
- Co było moim największym wyzwaniem?
- Czego nowego doświadczyłem?
- Co było trudne? Jak sobie z tym poradziłem?
- Jak zmieniły się możliwości zawodowe?
- Które z moich zawodowych osiągnięć dały mi największą satysfakcję?
- Jakie zdarzenia w największym stopniu pomogły mi się rozwinąć?
- Czego się nauczyłem?
- Jakie umiejętności poprawiłem?
- Jakie umiejętności chciałem poprawić, a jednak tego nie zrobiłem?
- Co stanęło mi na drodze?
- Czego nie zaplanowałem?
- Co powinienem wziąć pod uwagę, aby pracować nad daną umiejętnością?
- Jakie marzenie spełniłem?
- Jakie marzenie zamierzałem spełnić i nie zrobiłem tego?
- Jakie były najprzyjemniejsze momenty tego roku?
- Kiedy czułem się najszczęśliwszy?
- Gdzie w tym roku byłem?
- Jakie nowe miejsca poznałem?
- Jak dbałem o relacje?
- Która z moich relacji była najbardziej wzmacniająca?
- O jakie relacje powinienem zadbać mocniej?
- Co zmieniło się w relacji z poszczególnymi osobami?
- Kogo nowego poznałem?
- Czemu poświęciłem za dużo uwagi?
- Czemu poświęciłem za mało uwagi?
- Co zrobiłem dobrego dla innych?
- Co zrobiłem dla siebie?
- Jak o siebie zadbałem?
- Co zrobiłem dla swojego ciała?
- Co zrobiłem dla swojego zdrowia?
- Ile czasu poświęciłem na relaks?
- Jak często ćwiczyłem?
- Jak się odżywiałem?
- Czego powinienem jeść / pić mniej?
- Czego powinienem jeść / pić więcej?
- Od czego zacznę?
- Jakie badania kontrolne zrobiłem?
- Jakich badań kontrolnych nie zrobiłem, a byłyby wskazane?
- Jakie nawyki zmieniłem?
- Jakie moje nawyki były pomocne i wspierające, a które ograniczające, szkodliwe?
- W jakich wydarzeniach kulturalnych uczestniczyłem?
- Jakie filmy i seriale były dla mnie wartościowe?
- Jakie przeczytane książki były dla mnie wartościowe?
- Czego dowiedziałem się o sobie?
- Z czego jestem dumny?
- Za co jestem wdzięczny?
- W jakich obszarach mojego życia się nie rozwijam?
- Co zamierzam z tym zrobić?
- Gdzie muszę odpuścić?
- Czy jestem zadowolony ze swojej kariery?
- Czego nauczyłem się w minionym roku?
- Jak wygląda moja sytuacja finansowa?
- Co mogę zrobić, żeby ją poprawić?
- Na czym powinienem się skupić?
- Z jakich projektów / współprac całkowicie rezygnuję?
- Jak spędzam wolny czas?
- Jakie projekty skończyłem?
- Jakich projektów nie skończyłem?
- Jak mogę poprawić moje relacje z innymi?
- Na czym chcę się skupić w kolejnym roku?
- Robienie jakiej jednej rzeczy przybliży mnie do realizacji mojego głównego celu?
Zachęcam do lektury całego artykułu Bartka, który znajduje się na jego stronie https://liczysiewynik.pl/jak-podsumowac-rok/
Wersja rozszerzona
W wersji rozszerzonej możesz skorzystać z kilku narzędzi, które pomogą spojrzeć na rok z szerszej perspektywy. W tym celu możesz wykorzystać np. linię czasu oraz koło życia. Znakomicie opisał to na swoim blogu autor serwisu produktywni.pl. Zachęcam Cię do lektury i inspirowania się. https://produktywni.pl/blog/podsumowanie-roku-szybko-efektywnie/
Podsumowanie roku inaczej
Czy podsumowanie roku jest ważne i kiedy warto je robić? Część moich znajomych nie robi podsumowań wcale lub robi podsumowania z innych okazji np.:
- zakończenia projektu
- przed wakacjami (może być przydatne dla rodziców i nauczycieli)
- swoich urodzin.
A jak to jest u Ciebie?